Koji su propisi klanja kurbana?

Kurban je propisan sljedećim ajetom:

“Gospodaru svome žrtvu prinesi!”1180

Za kurban se kolje deva, shodno ajetu:

“A deve smo vam učinili jednim od Allahovih obreda. “1181

I krava, jer ju je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, zaklao kao kurban za svoje žene.

I ovca, jer je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, za kurban zaklao dva crna ovna.

Klanje kurbana je jedno od djela koja se primaju kod Allaha i čiji počinitelj ima nagradu, shodno hadisu: “Čovjek na dan Bajrama ne može Allahu ništa draže uraditi nego što je pustiti krvi (klanje kurbana). “1182

Pohvalno je da svaki musliman zakolje svoj kurban, jer je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, zaklao svoj kurban svojom rukom, spomenuvši Allahovo ime i izgovorivši tekbir.

Onaj koji kolje kurban neće skraćivati nokte i neće uklanjati dlake sa svog tijela u prvih deset dana zul-hidždžeta, shodno hadisu: “Kada vidite mlađak mjeseca zul-hidždžeta, a neko od vas želi da zakolje kurban, neka ne skraćuje svoje nokte i neka ne dira ništa od svojih dlaka na tijelu. “1183

Kurban je propisan da bi ukazao na veličinu Bajrama, shodno hadisu: “To su dani jela, pića i spominjanja Allaha. “1184

U svrhu prinošenja kurbana nije dozvoljeno zaklati druge životinje osim deve, krave, koze i ovce, shodno ajetu:

“Svim vjernicima propisali smo klanje kurbana da bi spominjali Allahovo ime prilikom klanja stoke koju im On daje. “1185

Najmanja starosna dob, ukoliko se radi o ovci, mora da iznosi šest mjeseci i više, shodno hadisu: “Prelijep li je džeze'a kurban. “1186 Džezea je janje od šest ili sedam mjeseci. Na to upućuje i hadis u kojem se navodi da je Ukbe upitao Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, o ovci čija je starosna dob bila šest mjeseci, pa mu je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, odgovorio: “Prinesi je kao žrtvu, kurban. “1187

Kada su u pitanju deva, krava i koza, kao kurban se može prinijeti samo musinna – životinja tačno određenog broja godina, shodno hadisu: “Nemojte klati kao kurban ništa manje od musinne -životinje određenog broja godina … 1188

Pod musinnom se podrazumijeva deva koja ima pet godina i ušla je u šestu, krava koja ima dvije godine i koza koja ima jednu godinu i ušla je u drugu.

Za kurban se može zaklati i kastrirana životinja, jer je i Poslanik zaklao uškopljeni kurban.

Za kurban se ne uzima životinja koja ima mahane, shodno hadisu: “Četvero nije dozvoljeno uzimati za kurban: ćoravu čija je ćoravost uočljiva, bolesnu čija je bolest vidljiva, hromu čija je hromost očita, i mršavu” – a u predanju stoji i: “slabu koja ne može ustati i kretati se”1189

Kurban se kolje nakon obavljenog bajram-namaza, shodno hadisu: “Prvo što ćemo uraditi u ovome danu jeste obavljanje bajram-namaza, zatim ćemo se vratiti i zaklati kurbane, pa ko postupi ovako, postupio je prema našoj praksi”, 1190 kao i zbog ajeta:

“Namaz obavi i svome Gospodaru žrtvu prinesi“1191, tj. klanje kurbana spomenuto je nakon bajram-namaza.

Onaj ko bi zaklao prije klanjanja bajram-namaza postupio bi pogrešno, shodno hadisu: “Onaj ko zakolje kurban prije bajram-namaza, to je meso koje je dao svojoj porodici, a od kurbana nema ništa. “1192

Ako se za kurban kolje ovca, to je dovoljno za njenog vlasnika i članove njegove porodice. Na to ukazuju riječi Ebu Ejjuba: “U vrijeme Vjerovjesnika, sallallahu alejhi ve sellem, čovjek bi u kurban klao ovcu za sebe i svoju porodicu.”1193

Ako se kolju krava i deva, tada je dozvoljeno da u kurbanu učestvuje sedam osoba. Na to ukazuju Džabirove riječi: “U godini Hudejbiije zaklali smo, zajedno sa Poslanikom, sallallahu alejhi ve sellem, devu za sedam i kravu za sedam osoba.”1194

Pohvalno jedan dio kurbanskog mesa ostaviti sebi, jedan dio pokloniti, a jedan dio dati u sadaku, zbog hadisa: “Jedite, i druge nahranite i uskladištite. “1195

Sunneta je da se prilikom klanja spomene Allahovo ime i izgovori tekbir, jer je Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, izgovarao bismillu i tekbir.

Ko ne bude u mogućnosti zaklati kurban, obaveza spada sa njega, shodno hadisu: “Gospodaru moj, ovo je od mene i od onoga ko nije zaklao kurban. “1196

1180 Prijevod značenja El-Kevser, 2.

1181 Prijevod značenja El-Hadždž, 36.

1182 Daif: Tirmizi (1493), Ibn Madže (3126). Pogledati: Miškat (1470)

1183 Sahih: Muslim (1977).

1184 Sahih: Muslim (1141), Ahmed (20198, 20204), Ebu Davud (2813)i drugi.

1185 Prijevod značenja EI-Hadždž, 34.

1186 Daif: Ahmed (9446), Tirmizi (1499). Pogledati: Miškat (1468) i lrvaul-galil (1143).

1187 Sahih: Muslim (1965), Ahmed (16929), Tirmizi (1500).

1188 Sahih: Muslim (1963), Ahmed (13938, 14093), Ebu Davud (2797), Nesai (4378).

1189 Sahih: Ahmed (18039, 18200), Ebu Davud (2802), Tirmizi (1497), Nesai (4371), Darimi (1949). Pogledati: lrvaul-galil (1148) i Miškat (1465).

1190 Sahih: Buharija (951. 965, 968), Muslim (1961), Ahmed (18012, 18212).

1191 Prijevod značenja El-Kevser, 2.

1192 Pogledati prethodni hadis.

1193 Sahih: Tirmizi (1505), Ibn Madže (3147)

1194 Sahih: Muslim (1318), Ahmed (13713), Tirmizi (1502), Ibn Madže (3132).

1195 Sahih: Buharija (5569}, Muslim (1973), Ahmed (11149, 20199).

1196 Sahih: Ahmed (14423, 14477, 14479), Ebu Davud (2810), Tirmizi (1521). Pogledati: Miškat (1461). U hadisu se navodi: “Bismillah! Allahu moj, primi ovo od Muhammeda, od Muhammedove porodice i od Muhammedovog ummeta.”
———–
Iz knjige “RAZUMIJEVANJE FIKHSKIH DOKAZA”
Autor: dr. ‘Aid el-Karni