Može li se i treba li se negirati daijama i šejhovima ili treba pustiti da to oni rade između sebe?

Bismillahi ves-salatu ves-selamu ala nebijjina Muhammed ve ala alihi ve sahbihi..

Islam je vjera koja je došla s pravdom i istinom i koja cijeni iskrenost, pravdu i koja mrzi nepravdu licemjerje i poltronstvo, rekao je Uzvišeni Allah:

(۞ إِنَّ ٱللَّهَ یَأۡمُرُ بِٱلۡعَدۡلِ وَٱلۡإِحۡسَـٰنِ وَإِیتَاۤىِٕ ذِی ٱلۡقُرۡبَىٰ وَیَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَاۤءِ وَٱلۡمُنكَرِ وَٱلۡبَغۡیِۚ یَعِظُكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ)
[سورة النحل 90]

“Allah naređuje pravdu i da se dobro čini, i da se bližnjima udjeljuje, i razvrat i sve što je odvratno i nasilje zabranjuje; da pouku primite, On vas savjetuje.”

(لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا رُسُلَنَا بِٱلۡبَیِّنَـٰتِ وَأَنزَلۡنَا مَعَهُمُ ٱلۡكِتَـٰبَ وَٱلۡمِیزَانَ لِیَقُومَ ٱلنَّاسُ بِٱلۡقِسۡطِۖ)
[سورة الحديد 25]

“Mi smo izaslanike Naše s jasnim dokazima slali i po njima knjige i vagu objavljivali, da bi ljudi pravedno postupali.”

I kaže Uzvišeni Allah o naređivanju na dobro i odvraćanju od zla:

(كُنتُمۡ خَیۡرَ أُمَّةٍ أُخۡرِجَتۡ لِلنَّاسِ تَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَتَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَتُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِۗ وَلَوۡ ءَامَنَ أَهۡلُ ٱلۡكِتَـٰبِ لَكَانَ خَیۡرࣰا لَّهُمۚ مِّنۡهُمُ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَأَكۡثَرُهُمُ ٱلۡفَـٰسِقُونَ)
[سورة آل عمران 110]
“Vi ste narod najbolji od svih koji se ikada pojavio: tražite da se čine dobra djela, a od nevaljalih odvraćate, i u Allaha vjerujete. A kad bi sljedbenici Knjige ispravno vjerovali, bilo bi bolje za njih; ima ih i pravih vjernika, ali, većinom su nevjernici.”

(وَلۡتَكُن مِّنكُمۡ أُمَّةࣱ یَدۡعُونَ إِلَى ٱلۡخَیۡرِ وَیَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَیَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِۚ وَأُو۟لَـٰۤىِٕكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ)
[سورة آل عمران 104]
“I neka među vama bude onih koji će na dobro pozivati i tražiti da se čini dobro, a od zla odvraćati – oni će šta žele postići.”

Rekao je Poslanik sallallahu alejhi ve sellem:
“Ko od vas vidi zlo neka ga promijeni rukom, ako ne može onda jezikom, ako ne može onda srcem a to je najslabiji Iman.” (Muslim br, 49)

I rekao je sallallahu alejhi ve sellem:
Tako mi Onoga u čijoj je ruci moja duša, ili ćete naređivati na dobro i odvraćati od zla ili je blizu da vam Allah pošalje svoju kaznu, pa ćete Ga moliti a On vam se neće odazivati.” (Sunen Tirmizi br. 2169 hasen)

Mnogo je hadisa koji podstiču na naređivanje na dobro i odvraćanje od lošeg, tako da svaki musliman je obavezan prema svojoj mogućnosti činiti ga, a iz toga nisu pošteđeni niti šejhovi niti daije niti bilo ko drugi. Islam je jedina vaga po kome se mjeri svaki čovjek bio on ugledan ili običan.
Oni koji zagovaraju tezu da ulemi i daijama ne mogu negirati nešto osim onih koji su na njihovom nivou nemaju nikakvu argumentaciju po tom pitanju.
Kad sagledamo život Poslanika sallallahu alejhi ve sellem vidimo da su i njemu neki od ashaba prigovarali u njegovom idžtihadu kao što je to uradio Omer radijallahu anhu u nekoliko slučajeva pa je Kur'an potvrdio taj njegov idžtihad kao što je ajet:
(مَا كَانَ لِنَبِیٍّ أَن یَكُونَ لَهُۥۤ أَسۡرَىٰ حَتَّىٰ یُثۡخِنَ فِی ٱلۡأَرۡضِۚ تُرِیدُونَ عَرَضَ ٱلدُّنۡیَا وَٱللَّهُ یُرِیدُ ٱلۡـَٔاخِرَةَۗ وَٱللَّهُ عَزِیزٌ حَكِیمࣱ)
[سورة الأنفال 67]
“Nijednom vjerovjesniku nije dopušteno da drži zarobljenike dok ne izvojeva pobjedu na Zemlji; vi želite prolazna dobra ovoga svijeta, a Allah želi onaj svijet. – Allah je silan i mudar.”

A pogotovo se to odražavalo u stvarima koje nisu bile vezane za vjeru kao što je to slučaj bitke na bedru i njezine taktike kada je ashab negirao Poslaniku sallallahu alejhi ve sellem izabranu poziciju i predložio mu drugu koju je Poslanik sallallahu alejhi ve sellem odmah prihvatio.

Muslimani moraju shvatiti da Islam nije vjera jednoumlje niti anarhija već vjera razboritosti, jačeg dokaza i težnje ka Allahu.
Zato svaki musliman mora da ima pravo da negira loše bilo kome žudeći ka Allahovoj milosti uz najljepši i najprikladniji način.
Oni koji nemaju prikladan način naređivanja na dobro i zabranjivanja lošeg ne smiju se ignorirati ako imaju pravo u tome, već im se treba ukazati da poprave način i treba im pravo prihvatiti.
Najbolji primjer tome je primjer kada je beduin došao kod Poslanika sallallahu alejhi ve sellem i kada ga je povukao za ogrtač toliko snažno da se njegov okovratnik urezao u vrat a Poslanik sallallahu alejhi ve sellem mu nije grubo odvratio niti ga ukorio već naredio da mu se da njegovo pravo.

Dakle svaki vjernik kad vidi grešku ili loš postupak kod bilo koga bio to alim, daija i musliman treba da na najljepši način ukaže prestupniku na to i da se ne ustručava u tome pa makar taj bio učevniji i bogobojazniji i na višoj poziciji, jer ako je kako kaže Poslanik sallallahu alejhi ve sellem najbolji džihad reći istinu nepravednom vladaru (hadis sunen EBU Davud sahih) pa što bi to bio problem ukazati na grešku nekome drugom.
Onaj koga veže veza Imana nikada se neće naljutiti niti uzoholiti zbog ukazane greške niti lošeg postupka, kaže Uzvišeni Allah:

(إِنَّمَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ إِخۡوَةࣱ فَأَصۡلِحُوا۟ بَیۡنَ أَخَوَیۡكُمۡۚ وَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ)
[سورة الحجرات 10]
“Vjernici su doista braća, zato popravite između vaša dva brata i bojte se Allaha, da bi vam se milost ukazala.”

A to moraju shvatiti oni koji najbolje poznaju vjeru i koji bi trebali da se time približavaju Allahu i da rašire svoja prsa za one koji im ukazuju na dobro i loše i nikako ne bi se trebali zbog toga ljutiti, jer koga Allah uzdigne niko ga ne može poniziti!
Da nas Allah pomogne da budemo od onih koji će iskreno pozivati na dobro a odvraćati od lošeg!

Odgovorio dr. Nurudin Ebu Davud Bektaš

Preuzeto sa Facebook stranice “Pitanja i Odgovori” koju on uređuje.

Pridruži se na ovom linku