UZIMANJE ŽENAMA MESHA PO MARAMI (pri abdestu)

Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.

Hvala Allahu i neka je salat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:

Došlo je u vjerodostojnim hadisima da je muškarcima dozvoljeno pri abdestu uzimati mesh po prekrivaču glave (himaru – ahmediji, kapi, šubari i slično) zbog teškoće skidanja tog prekrivača, ali pod uslovom da se taj prekrivač (kapa) zamotaje ili veže ispod vrata.

A o potiranju žene po marami prilikom uzimanja abdesta učenjaci imaju dva općepoznata mišljenja:

Prvo mišljenje: da uzimanje mesha ženama po marami nije dozvoljeno.

Ovo je stav hanefijskog, malikijskog i šafijskog mezheba, i jedan od dva stava unutar habelijskog mezheba.

Ovo mišljenje se dokazuje sa tri argumenta:

Prvi – ajet u kojem Uzvišeni kaže: „I uzmite mesh (potarite) po vašim glavama“ (El-Maide. 6), a žena koja uzme mesh po marami nije učinila mesh po glavi nego marami.

Drugi – predaja od Aiše, radijallahu anha, u kojoj je došlo da je ona stavila šaku ispod marame i učinila mesh (potiranje) po glavi i rekla: „Ovo mi je naredio AllahovPoslanik, sallallahu alejhi ve sellem“. Ovu predaju navodi hanefijsku učenjak El-Kasani u svom djelu „Bedai'us-sanai'i“ (1/5) bez seneda (lanca prenosilaca), a nije zabilježena i prenešena u hadiskim zbirkama. Što znači da je to predaja slaba i ne može se koristiti kao validan argument po ovom pitanju.

Treći – da je marama odjeća sa kojom žena pokriva glavu, a nema teškoće u njenom skidanju radi potiranja glave pri abdestu, te prema tome nije dozvoljeno uzimanje mesha preko marame.

Drugo mišljenje: da je ženama dozvoljeno uzimanje mesha preko marame (pri abdestu).

Ovo je zvanični stav hanbelijskog mezheba, Hasana El-Basrija, Ibn Tejmije i skupine drugih učenjaka.

Argumenti ovog mišljenja su:

Prvo – vjerodostojna predaja koju bilježi Ibn Ebi Šejbe u svom „El-Masnnefu“ (broj predaje 224) od Ummu Seleme, radijallahu anha, da je ona uzimala mesh po marami.

Drugo – hadis kojeg bilježi Muslim u svom Sahihu od Bilala, radijallahu anhu, u kojem on prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, učinio mesh (potiranje) po mestvama i himaru (tj. ahmediji koja se zamota ili veže ispod vrata). Pa kažu: u osnovi ono što je potvrđeno muškarcima dozvoljeno je i ženama osim ako to neki dokaz zanegira.

Znači, kao što kaže Ibn Tejmije (Šerhul-‘umde, 1/135) analogno dozvoli muškarcu da uzme mesh po kapi (koja se zamota ili veže ispod vrata) zbog teškoće skidanja iste dozvoljeno je i ženama uzimati mesh po marami, čak je i preče da bude ženama dozvoljeno.

S tim da oni koji čine kijas (analogiju – upoređivanje) marame na kapu uslovljavaju za dozvolu ženama dva šarta:

– da ima potrebu za meshom zbog hladnoće, bolesti, teškoće skidanja marame, prisustva mušakaraca i slično.

– da joj je marama zamotana ili svezana ispod vrata.

Kaže Ibn Tejmije: „Ako se žena boji hladnoće i sličnog uzima mesh preko marame, jer je Ummu Seleme, radijallahu anha, uzimala mesh preko marame, a trebala bi da potare uz to i dio njene kose. A ako nema potrebe za time (uzimanju mesha preko marame), onda se učenjaci razilaze (oko dozvole)“ (Medžmu'ul-fetava, 21/218).

Odabrano mišljenje nakon izloženog je dozvola uzimanja mesha preko marame kada se ispune dva spomenuta šarta, a Allah zna najbolje. Jer u hadisu Bilala i predaji Ummu Seleme, radijallahu anhum, je dovoljno snage za argumentiranje i prevagu ovog stava.

Ve billahi tevfik.

Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com