Ve alejkumu selam. Vjerodostojni hadisi ukazuju da meleki ne ulaze u kuću u kojoj ima slika i pas i da se ne spuštaju među skupinu ljudi među kojima ima osoba koja kida rodbinske veze.

Također je Poslanik, sallallahu alejhi ve selem, rekao: ” Ko bude jeo bijeli ili crveni luk, prasu, neka se ne približava našim mesdžidima. Zaista meleka uznemirava ono što uznemirava sinove Ademove.” ( Muslim) Prethodni hadis ukazuje da ružni mirisi uznemiravaju meleke ali ne ukazuje da oni ne ulaze u kuću u kojoj se nalaze ružni mirisi.

Sigurno da duhan ima odvratniji i ružniji miris od crvenog i bijelog luka i prase, čak više konzumiranje duhana je haram za razliku od luka i prase. Zato svaki musliman treba da teži da njegovo tijelo, odjelo, kuća odišu lijepim i prijatnim mirisima kako nebi uznemirivao sinove Ademove i meleke koji se nalaze oko njega. Allah najbolje zna

Mr. Osman Smajlović

Preuzeto sa stranice n-um.com

Alejkumusselam.

Pojava Mehdija je jedan od najvećih predznaka Sudnjeg dana. Mehdi koji će se pojaviti se ubraja u učenjake, reformatore i obnovitelje vjere Islam i dobročinitelje ovog Ummeta, on nije vjerovjesnik, niti ashab nego čovjek i iskreni vjernik od ovog Ummeta, alim od istinskih učenjaka koji sprovode Šerijat Gospodara svjetova i slijede sunnet Allahovog Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem. Ni njemu a niti nekome drugom nije dozvoljeno da izađe van Kitaba i Sunneta i da dođe sa nečim od sebe. Pojava Mehdija je zadnji mali predznak Sudnjeg dana koji prethodi velikim predznacima, tj. silasku Isa'a, alejhisselam, pojavi Dedžala, Je'džudža i Me'džudža i tako dalje.

Prenešen je veliki broj vjerodostojnih hadisa koji ukazuju na pojavu Mehdija u kojima su opisani detalji po kojima će biti prepoznatljiv. Hadisi o pojavi Mehdija se prenose od trideset ashaba, između ostalih od: Alije, Aiše, Huzejfe, Ibn Mes'uda, Ebu Umame, Abdurrahmana ibn Aufa, Abdullaha ibn Amra ibn El-‘Asa, Sevbana, Enesa, Džabira, Ibn Abbasa, Ummu Seleme, Hafse i drugih, radijallahu anhum.

Dio tih hadisa su vjerodostojni i dobri, a dio njih su slabi od kojih se neki dižu na stepen dobrih na osnovu mnoštva rivajeta. Takođe, bitno je napomenuti da su hadisi o pojavi Mehdija dostigli stepen tevatura m'anevi, a to je prenošenje hadisa o nečemu po značenju u najvišem stepenu vjerodostojnosti.

U vjerodostojnim hadisima o Mehdiju su došli detalji i pojedinosti koje je vrlo bitno poznavati kako bi se razlikovao pravi Mehdi od lažnih koji su se pojavili i tvrdili za sebe da su Mehdi kroz istoriju ovog Ummeta. Od najvažnijih stvari po kojima je prepoznatljiv Mehdi a o kojima nas je obavijestio Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, su sljedeće:

– da je od potomstva Fatime, kćerke Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, takođe od potomstva Hasana sina Alijinog, radijallahu anhuma,
– da će se zvati Muhammed ibn Abdullah (znači imaće isto ime kao i Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem),
– da će se pojaviti pred Sudnji dan neposredno i zajedno sa Isaom, alejhisselam, i u vrijeme ubistva Dedždžala,
– da će ispuniti Zemlju pravdom kao što je bila ispunjena zulumom i nepravdom,
– da će boraviti sedam ili osam godina u kojima će se umnogostručit blagostanje,
– Allah će sa njim pomoći Islam i muslimane pa će ponos na Zemlji pripadati sljedbenicima Islama,
– opisao je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, njegov izgled: da će imati proćelavu glavu i tanak i dug nos sa uzvišenjem na sredini,
– skloniće se u Harem u Mekki a krenuće vojska da ga napadne koja će biti strpana u zemlju između Mekke i Medine,
– on neće sam za sebe tvrditi da je Mehdi nego će mu ljudi dati bej'u (prisegu) kada vide na njemu dokaze za isto,
– za njim će klanjati kao muktedija Isa, alejhisselam.

Sve ovo je prenešeno u vjerodostojnim hadisima, pa ako hoćemo da prepoznamo Mehdija na nama je da utvrdimo da li se ispunjavaju gore spomenute stvari, pa ako se ispune on je taj, a ako ne onda je ta osoba jedan od lažnih Mehdija u njihovom lancu kroz istoriju.

Od vjerodostojnih hadisa koji potvrđuju gore spomenuto o Mehdiju su sljedeći hadisi:

Hadisi o Mehdiju u dva Sahiha:
– “Kako će vam biti kada vam se spusti sin Merjemin a vaš imam će biti od vas?” (Buharija od Ebu Hurejre, radijallahu anhu), pod imamom se misli na Mehdija kao što je pojašnjeno u drugim rivajetima.
– “Pa će sići Isa sin Merjemin, reći će njihov emir: Dođi predvodi nas (u namazu), a on će odgovoriti: Ne, vi ste jedni drugima emiri (vladari). Allahova počast ovom Ummetu” (Muslim od Džabira, radijallahu anhu). U drugim rivajetima mimo Muslima je pojašnjeno da će emir koji će osloviti Isa'a, alejhisselam, biti Mehdi.
– “Tražiće utočište čovjek u Haremu (mekanskom) pa će biti poslana protiv njega skupina, pa kada budu u Bejdau (mjesto između Mekke i Medine) biće strpani u zemlju” (Muslim od Ummu Seleme, radijallahu anha).
– “Na kraju mog Ummeta biće halifa koji će davati imetak tako što će ga kupiti u odjeći i neće ga brojati” (Muslim od Džabira, radijallahu anhu).

Bitno je napomenuti da ovi hadisi koji govore o Mehdiju a bilježe ih Buharija i Muslim u njima nije spomenuta riječ Mehdi pa mnogi učenjaci kada govore o hadisima koji potvrđuju pojavu Mehdija ne ubrajaju ove hadise o temi Mehdija jer u njima nije spomenuta riječ Mehdi.

Hadisi o Mehdiju u Sunenima i drugim zbirkama:
– “Kada ne bi ostalo od dunjaluka osim jedan dan Allah bi poslao čovjeka iz moje porodice koji će je (Zemlju) ispuniti pravdom kao što je ispunjena nepravdom” (Ebu Davud od Alije, radijallahu anhu).
– “Kada ne bi ostalo od dunjaluka osim jedan dan Allah bi odužio taj dan sve dok ne bi poslao čovjeka od mene, ili iz moje porodice, njegovo ime će se poklapati sa mojim imenom i ime njegovog oca sa imenom mog oca”, a u drugom rivajetu sa dodatkom: “Ispuniće Zemlju pravdom kao što je ispunjena zulumom i nepravdom”. (Ebu Davud i Ahmed od Ibn Mes'uda, radijallahu anhu)
– “Mehdi je mog porijekla od Fatiminog potomstva” (Ebu Davud i Ibn Madže od Ummu Seleme, radijallahu anha). Hadis je ocijenio Buhari slabim a Albani vjerodostojnim.
– “Mehdi je od mene, proćelavog čela, dugog tankog nosa sa uzvišenjem na sredini, ispuniće Zemlju pravdom kao što je ispunjena zulumom i nepravdom, vladaće sedam godina” (Ebu Davud od Ebu Se'ida El-Hudrija, radijallahu anhu). Hadis su vjerodostojnim ocijenili Albani, Hakim i ostali.
– U dugom hadisu “…, daće mu prisegu između ćoška Kabe i Mekama Ibrahima, protiv njega će biti poslana vojska iz Šama i biće strpana u zemlju na Bejdau između Mekke i Medine…” (Ebu Davud od Ummu Seleme, radijallahu anha).
– “Mehdi je od nas Ehlul-bejt, Allah, dželle še'nuhu, će ga popraviti u jednoj noći” (Ahmed i Ibn Madže od Alije, radijallahu anhu). Vjerodostojnim ga ocjenjuju Ahmed Šakir i Albani a slabim Buharija.
– “Na kraju moga Ummeta pojaviće se Mehdi, Allah će mu davati plodnu kišu, iz zemlje će rasti biljke, davaće imetak zdravim, umnožiće se stoka i povećaće se Ummet, živjeće sedam ili osam godina” (Hakim od Ebu Se'ida El-Hudrija, radijallahu anhu). Vjerodostojnim su ga ocijenili Hakim, Zehebi i Albani.

Već smo spomenuli da su hadisi o Mehdiju dostigli stepen tevatura po značenju, tj. da su prenešeni u svakoj generaciji od veoma velikog broja ravija u istom značenju. Ovo potvrđuju mnogi imami i učenjaci ovog Ummeta, između ostalih:

– Kaže hafiz Ebul-Hasan El-Aburi: “Prenešeno je i rašireno u mutevatir predajama od Allahovog Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, da će se pojaviti Mehdi, da je on iz Ehlul-Bejta (porijeklom iz njegove porodice), da će vladati sedam godina, ispuniti Zemlju pravdom, da će pomoći Isa'a, alejhisselam, u ubijanju Dedždžala, i da će predvoditi ovaj Ummet (u namazu) a Isa, alejhiselam, će klanjati iza njega”. Ove riječi je potvrdilo i prenosilo preko deset učenjaka.

– Kaže Sefarini: “Hadisi o pojavi Mehdija su prenešeni u velikom broju tako da su dostigli stepen tevatura po značenju (tebatur m'anevi), i to se raširilo među učenjacima Ehlu suneta tako da se to ubraja u njihovu akidu”, a zatim je nakon navođenja hadisa i predaja o Mehdiju dodao: “Vjerovanje u pojavu Mehdija je vadžib kao što je to utemeljeno kod učenjaka i zapisano u akidu Ehlu sune vel džemata”.

– Kaže Ševkani: “Hadisi u mutevatir predajama oko onoga što se prenosi o Mehdiju koji će se pojaviti, od tih hadisa do kojih se moglo doći je pedeset hadisa, među njima su vjerodostojni, dobri i slabi koji se dižu na stepen prihvatljivih, ovi hadisi su mutevatir oko čega nema sumnje niti šubhe …”.

Slične rečenice i izjave u kojima se potvrđuje da su hadisi o Mehdiju prenešeni u mutevatir stepenu se prenose od mnogih učenjaka ovog Ummeta.

Nakon ovoga, treba znati da nema ibreta niti se treba osvrtati na negiranje nagoviještene pojave Mehdija pred Sudnji dan od strane nekih, a od prvih od koga je to zabilježeno je bio otac društvenih nauka Ibn Haldun, a čije se riječi u hadiskoj nauci ne uzimaju u obzir jer nije bio učenjak u hadisu. Nakon njega pojavili su se i drugi prenoseći od njega, a naročio je to rašireno među onima koji daju prednost razumu nad Šerijatom od mu'atezila, filozofa i sličnih, a koji smatraju da se navodno pojava Mehdija, Dedždžala i silazak Isa'a, alejhisselama, kose i ne slažu sa ljudskim razumom.

Kroz istoriju Islama desilo je se da su mnogi lažljivci krivotvorili i lažno pripisali hadise o Mehdiju u kojima su naveli za određene osobe po imenu da su oni taj Mehdi, što se naravno kosi sa onim na čemu je Ehlu sune vel džema'a.

Takođe, pojavile su se mnoge osobe kroz istoriju Islama koje su za sebe ustvrdile da su one taj očekivani Mehdi, što je bio rezultat i pobuda želje za dunjalučkim bogatstvom, vladanjem i položajem, što nastojanja da se poružnja slika Islama. Tim povodom su podignute mnoge pobune, povedene raznorazne revolucije, okupljen i nahuškan svijet ubijeđen u njihovo mehdijstvo, a zatim Allah otkrije njihovu laž sa propašću njihovih pokreta i pobuna. Sve ovo spomenuto ne narušava akidu Ehlu sune vel džema'a o Mehdiju kao i da će se on pojaviti u što nema sumnje kako bi vladao na Zemlji po Šerijatu Islama.

Govoriti o Mehdiju zahtijeva da se navede nekoliko napomena:

Prvo: pogrešno je shvatanje i razumijevanje u kojem se predstavlja Mehdi kao onaj koji treba da se pojavi i dođe kako bi spasio Ummet i izbavio ga iz problema i belaja u kojima se nalazi kao što je vjerovanje Židova, kršćana i rafidija (šija). Ispravno je da je Mehdi čovjek reformator od reformatora u ovom Ummetu koji će ispuniti Zemlju pravdom nakon što je bila ispunjena bila nepravdom, te je poput drugih reformatora koji će vladati po Kur'anu i Sunnetu.

Drugo: takođe, pogrešno je ponašanje nekih muslimana koji prestaju sa radom u popravljanju stanja muslimana oslanjajući se i nadajući se Mehdiju koji će se pojaviti i izbaviti muslimane iz onoga u čemu se nalaze, a da svako djelovanje i ulaganje truda prije Mehdija neće uroditi plodom niti dati očekivane rezultate.
Naravno, i ovo i prethodno je oprečno šerijatskim tekstovima koji naređuju muslimanima da uzmu za uzroke napretka i pobjede, tj. da rade na davi, širenju Islama, vođenju džihada i svemu drugom što im naređuje ova vjera, apsolutno se ne oslanjajući i ne vezajući za pojavu Mehdijai silazak Isa'a, alejhisselam.

Treće: gore spomenuto je razumijevanje i akida Ehlu suneta vel džemata o Mehdiju, njegovoj pojavi i ophođenja prema istom, a što se potpuno razlikuje od onoga na čemu su šije rafidije po ovom pitanju.

Naime, rafidije smatraju da je Mehdi koji se treba pojaviti ustvari njihov dvanaesti imam u kojeg vjeruju po imenu Muhammed El-Mehdi Ibn Hasen el-Askeri. Navodno, njihov dvanaesti imam (rođen 256. po Hidžri) je ušao u Serdab u kući svoga oca u gradu Samra kada je imao 15 godina, a zatim je nestao. Ispravno je čak i po rafidijskoj literaturi da Hasan El-Askeri (otac rafidijskog Mehdija) nije uopće imao djece, a to znači da Muhammed El-Askeri nije uopće ni postojao nego da je to jedna od mnogobrojnih rafidijskih izmišljotina i praznovjerja. Rafidije vjeruju da će se Muhammed El-Askeri (njihov mehdi) vratiti (pojaviti) kada mu Allah dozvoli da izađe iz Serdaba. Neke rafidije bi čekale nakon akšam namaza na vratima Serdaba (gdje se sakrio i gdje je nestao) sa pripremljenom jahalicom, dozivajući ga po imenu, pozivajući ga da izađe, sve tako dok se ne umnože zvijezde na nebesima, zatim bi odlazili i ponovo se vraćali sljedeće noći. Kažu kada se vrati ispuniće Zemlju pravdom kao što je ispunjena nepravdom pa će se osvetiti neprijateljima i protivnicima Rafidija svima koji su prošli kroz istoriju…

Od najvažnijih razlika između islamskog Mehdija i praznovjernog i izmišljenog rafidijskog Mehdija su sljedeće stvari (na osnovu onoga kako ga oni opisuju u svojoj literaturi):
– ime islamskog Mehdija je Muhammed ibn Abdullah, a rafidijskog Muhammed ibn El-Askeri,
– islamski Mehdi se još nije rodio, a rafidijski se rodio 256. po Hidžri,
– islamski Mehdi će vladati po Šerijatu Muhammeda, sallallahu alejhi ve sellem, a rafidijski po šerijatu Ali Davud,
– islamski Mehdi će ispuniti Zemlju pravdom kao što je napunjena zulumom, a rafidijski će izaći isključivo da pomogne Rafidije, pobije Arape i Kurejšije i uspostavit će dobre odnose sa Židovima i kršćanima,
– islamski Mehdi će graditi mesdžide, a rafidijski će rušiti mesdžide i porušiti Harem Mekke i Harem Medine,
– islamski Mehdi voli ashabe i slijedi njihov sunnet, a rafidijski mrzi ashabe, izvadit će ih njihovih kaburova, kazniti i spaliti,
– islamski Mehdi će se pojaviti sa Istoka, a rafidijski će izaći iz Serdaba u gradu Samra u Iraku,
– islamski Mehdi će živjeti 7 (ili 8) godina, a rafidijski će živjeti 70 godina.

Ovo je kratak pregled najbitnijih razlika između islamskog Mehdija i rafidijskog praznovjernog Mehdija. Jasno se da primjetiti da Mehdi kod Rafidija nije Mehdi kod Ehli suneta, tačnije rafidijski Mehdi (koji se nije rodio jer nije potvrđeno da je uopće rođen) nema veze sa Mehdijem u kojeg vjeruju Ehli sunet koji tek treba da se rodi. U rafidijskim knjigama se prenosi da se El-Hasan El-Askeri nije oženio, što znači da nije imao dijete, a nakon njegove smrti njegov imetak je naslijedila njegova majka.

Prema tome, od akide Ehli suneta vel džemata je da je vadžib vjerovati da će se pred Sudni dan pojaviti Mehdi onako kako je to opisano u vjerodostovnim hadisima. Ve billahi tevfik.

Preuzeto sa zvanične stranice dr.Zijad Ljakić ( zijad-ljakic.com )

Alejkumusselam.
Radi preciznijeg i potpunijeg odgovora na ovo pitanje potrebno je da se ukratko nešto kaže o samom učenjaku Ebu Hamidu Gazaliju, zatim najbitnije stvari o njegovoj knjizi “Ihjau'ulumiddin” i na kraju doći do zaključka da li muslimani trebaju posjedovati i čitati ovu knjigu.

Ebu Hamid Gazali (450-505. h) On je poznati učenjak koji je u svom naučnom, radnom i životnom vijeku prošao kroz nekoliko faza. Prvo se bavio ‘Ilmu kelamom (islamskom skolastikom) i postao jedan od prvaka i eksperata u toj oblasti, da bi poslije kritikovao ‘Ilmu kelam i zabranio bavljenje njime. Nakon toga izučavao je filozofiju i postao stručnjak u njoj da bi poslije dao žestoku kritiku filozofiji. U sljedećoj fazi se posvetio tesavvufu (sufizmu) i smatrao da je to jedini put koji vodi ka spoznaji (u ovom periodu je napisao knjigu “Ihjaul'ulumiddin”). Zatim se pred kraj života, kako navodi šejhul-islam Ibn Tejmije u Medžu'ul-fetava (10/551), vratio hadiskim knjigama tako da je umro a na njegovom prsima je bio Sahih Buharije. Takođe, bitno je spomenuti da se od šerijatskih znanosti istakao u oblasti fikha (poput knjige “El-Vedžiz”) i usulil-fikha (poput knjige “El-Mustasfa”), a što se tiče hadisa i akidetskih znanosti tu je bio veoma slab i to je ono gdje mu se prigovara, sam je za sebe rekao: “Moje poznavanje hadisa je veoma slabo” (El-Bidaje, 2/311). Pogrešno i lažno je nazvan Hudždžetul-islam (dokaz Islama) a priličnije je da se nazove Hudždžetom i Imamom zabludjelog i novotarskog sufizma i filozofije.

Najbolji opis njegovog znanstvenog životnog puta, po meni, je napisao malikijski fakih i učenjak imam Tartuši (umro 520. h). On u svom pismu upućenom Ibnu Muzafferu kaže: “A što se tiče Ebu Hamida kojeg spominješ vidio sam ga i razgovarao sa njim. Našao sam ga kao učenjaka vrijednog poštovanja u kojem se sastala pamet i razumijevanje, bavio se naukom čitavog života i nadmašio je u tome većinu učenjaka svog vremena. A zatim se okrenuo od puta kojim idu učenjaci i krenuo pustolovinama. Postao je sufija i zapostavio je bavljenje naukom okrenuo se od učenjaka i onda se posvetio razmišljanju, djelima srca i šejtanskim vesvesama. A onda je tome pridodao filozofska mišljenja i Halladžove simbole te je napadao islamske fakihe i učenjake Ilmu kelama, tako da se često lišavao vjere

. A nakon što je napisao “Ihjau” imao je namjeru da piše o Ulumul-ahval (“nauka” o sufijskim stanjima) i o sufijskim simbolima. A nije imao znanje o tome niti je bio stručnjak u toj oblasti pa je pao na glavu, pa niti je ostao među muslimanskim učenjacima, niti se skrasio u stanjima zahida (sufija). On je svoju knjigu (“Ihja'”) napunio sa lažima na Allahovog Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, ja ne znam da ima knjiga na licu Zemlje, shodno mom znanju, da ima u njoj više laži na Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, od nje. Napunio ju je (knjigu “Ihja”) filozofskim pravcima i tumačenjima iz “Resaila Ihvanussaffa” (Ihvanussaffa su ljudi koji su smatrali da se vjerovjesništvo stiče vježbanjem, po njima vjerovjesnik nije ništa više od osobe koja se okitila lijepim ahlakom).

Primjer onoga ko hoće da pomogne vjeru Islam sa filozofskim pravcima i njihovim logičkim premisama je poput onoga ko pere vodu sa mokraćom. U njoj navodi čudne stvari jednu za drugom, sijeva i grmi, pobuđujući želju i čežnju tako da kada se one pobude u dušama onda kaže: “Ovo je nauka o ophođenju, a ono iza nje je nauka o otkrovenju i nije dozvoljeno njeno pisanje u knjizi”. Ili kaže: “Ovo je od tajne kadera čije otkrivanje je nama zabranjeno”.

A ovo je postupak Batinija (oni koji smatraju da u Islamu sve ima tajno značenje) i onih koji unose smutnju i fesad u vjeru. Ona (knjiga “Ihja”) unosi zabunu u akidi i nipodaštava ono na čemu je riječ Džemata (muslimana). Pa ako je čovjek (Gazali) bio ubijeđen u ono što je napisao u svojoj knjizi nije daleko da se on protekfiri (proglasi nevjernikom), a ako nije bio ubijeđen najbliže je da se proglasi da je na dalaletu” (Sijeru e'alamin-nubela od Zehebija, 19/339).

Najbitnije o knjizi “Ihjau ulumiddin”
Sadržaj ove knjige, mimo akidetskih i fikskih pitanja, govori o mudrosti i smislu ibadeta kao i oblastima iz rekaika, tj. govori o odgoju, strahu, šukru, samodisciplini, iskrenosti i tome slično.
Što se tiče same knjige “Ihjau'ulumiddin” treba znati da je zbog akidetskih i drugih šerijatski spornih stvari koje sadrži učenjak Ebul-Feredž Ibnul-Dževzi (umro 597.h) rezimirao tu knjigu i naslovio je “Minhadžul-kasidin”, iz nje izbacio izmišljene i slabe hadise i akidetski sporne stvari od sufizma, filozofije i ostalog, a zatim je od ovog njegovog rezimea učenjak Ibn Kudame napisao skraćenu verziju pod nazivom “Muhtesar Minhadžul-kasidin” pri čemu je iz prethodnog rezimea izostavio poglavlja koja obrađuju čisto fikhska pitanja. Pa tako ko hoće da dođe do onoga što je bilo korisno u knjizi “Ihjau ulumiddin” neka se vrati na knjigu “Muhtesar Minhadžul-kasidin” koja je uglavnom čista od svih spornih stvari Gazalijevog “Ihja”.

Pisanje “Ihjau ulumiddina” u vrijeme krstaškog klanja i spaljivanja Kudsa
Ebu Hamid Gazali je počeo pisao svog “Ihja” u vrijeme kada su krstaške horde vodile svoje krstaške ratove protiv muslimana u Šamu (današnjoj Palestini) a završio je njeno pisanje u Damaska, a veoma je zanimljivo da u svojoj knjizi koja je napisana u toliko tomova nije nijedno poglavlje posvetio podsticanju na džihad, propisima džihada i uopće išta o džihadu, osim poglavlja o borbi protiv duše (džihadun-nefs) . Naime, krstaši su ušli u Kuds i osvojili ga, pri čemu su oskrnavili čast muslimanki, prolili krv i pobili desetine hiljada muslimana, klali ih kao ovce svojim sabljama, dok je istovremeno Gazali boravio u svojoj tekiji u Kudsu zadubljen sa svojim zikrovima u tami svog havleta umotan u odjeću očekujući da čuje glas istine i da posmatra Veličanstvenog Gospodara. Ili je u tim momentima bio zauzet pisanjem svog “Ihja” u kojem je pojašnjavao da onaj ko posjeduje dvije košulje, dvoje gaće i dvije maramice da je on izašao iz svih boja zuhda (isposništva), ili da onaj ko uskladišti hrane za četrdeset dana time mu obavezno biva zabranjen mekamu mahmud (pohvalno mjesto), ili da onaj ko izađe u pustinju bez opskrbe sa tevekulom na Allaha i ne nađe ništa na njemu je da bude zadovoljan sa smrću ako mu ne bude olakšano da dođe do biljke ili hrane, a da nije napisao nijedne riječ o klanju muslimana koje se desilo u Kudsu.

Spaljivanje knjige “Ihjau ulumiddin”
Nakon što su učenjaci Magriba i Endelusa (Maroka i Španije) koji su bili na Sunnetu početkom šestog stoljeća po Hidžri izdali fetvu da se spali knjiga “Ihaju'ulumiddin” od Gazalija vladar Jusuf ibn Tašifin (410-500. H), drugi vladar u dinastiji Murabitina, je naredio da se spali njegova knjiga što je i učinjeno. Razlog ove fetve učenjaka i postupka Ibn Tašifina nije političke prirode, kao što pokušavaju podvaliti neki istoričari i orijentalisti, nego zbog toga da bi se time branila akida i Šerijat, odbacile novotarije i širk kojim je bila ispunjena i kako bi to bila pouka i savjet za ovaj Ummet. Ovo pojašnjava učenjak Tartuši koji je jedan od učenjaka koji je izdao tu fetvu, on kaže: “A to što sam naveo od spaljivanja knjige (“Ihja”) vatrom, to je zbog toga ako bi se ona ostavila da se raširi među ljudima i onima kojima nisu poznati ubitačni otrovi koja ona u sebi sadrži, bojati je se za njih da će povjerovati u ono što je zapisano u njoj od dalaleta, pa je treba spaliti analogno onome što su ashabi, radijallahu anhum, zapalili od listova mushafa u kojima je bilo razlike u riječima ili manjak ajeta … A ima mnogo drugih knjiga (mimo “Ihja”) koje su dovoljne našoj braći muslimanima i drugim skupinama dobrih ljudi. A većina onih koji su zavolili ovu knjigu su dobri ljudi koji nemaju znanja gdje je mjesto razumu i šta su akidetski temelji, niti razumiju pitanja vezana o Allahu, dželle še'nuhu, niti imaju ispravno znanje o Allahovim sifatima” (Sijeru e'alamin-nubela od Zehebija, 19/334).

Najvažnije šerijatski-sporne stvari u knjizi “Ihjau ulumiddin” su:
– sufijski širkovi, dalaleti, novotarije i nebuloze,
– otrovna mišljenja i stavovi filozofa o tevhidu, vjerovjesništvu i drugom svijetu,
– više od 600 hadisa između izmišljenih i slabih,
– tumačenja mnogih akidetskih poglavlja, poput izvora vjere (kešfa-otkrovenja), tevhida, stanovnika Dženneta i sličnog, koja se kose sa šerijatskim tekstovima i onome na čemu je selef ovog Ummeta ili nemaju osnova.

Primjeri spornih stvari:
– Gazalijeva podjela tevhida (“El-Ihja”, 4/245-246), on dijeli tevhid na četiri stepena:

Prvi stepen – da čovjek jezikom kaže LA ILAHE ILLELLAH, a srce mu nemarno i negira to poput tevhida munafika (licemjera).
Komentar: općepoznato je da licemjerstvo nije neki stepen od najnižeg stepena tevhida nego najviši stepen kufra, takođe ne mogu se poistovjetiti nemarnost i negiranje.

Drugi stepen – da srce potvrđuje značenje riječi LA ILAHE ILLELLAH poput potvrđivanja većine muslimana, a ovo je akida običnih muslimanskih masa.

Treći stepen – da to posmatra putem kešfa (otkrovenja) posredstvom svjetlosti Hakka (Istine-Allaha), ovo je mjesto bliskih robova, i to tako da vidi mnoštvo stvari s tim da ih ne vidi uz njihovo mnoštvo osim da proizilaze iz Jednog Moćnog …Posmatrač je muvehhid, u značenju da on nije posmatrao osim Jednog Aktivnog…, niti vidi nekog aktivnog u stvarnosti osim Jednog.

Četvrti stepen – da u prisutnom ne vidi osim Jednog, ovo je posmatranje siddika (Allahovih iskrenih robova), koje sufije nazivaju UTONUĆE U TEVHID.
Nema sumnje da je tumačenje tevhida kao posmatranje svega što postoji kao Jednog da je to akida VAHDETUL-VUDŽUD (akida da sve što postoji da je to Allah).

Naravno postavlja se pitanje gdje je tevhid u koji je pozivao Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, i vjerovjesnici prije njega?

– Gazali dijeli ljude na dvije skupine:

Prva – čistunci koji ne traže i ne žele Džennet, čak ga omalovažavaju, nego žele i traže neprestano sjedenje i druženje sa Gospodarom ‘Izzeta (ponosa),
Druga – obične mase koje uživaju u Džennetu u ženama, hrani i piću poput stoke koji su zamijenili ono što je bolje sa onim što je gore.

Nema sumnje da je ova podjela rezultat sufijskih nebuloza i dalaleta.

Ovakvih primjera sufijskih pretjerivanja i zabluda zamotanih u ruho vjere i bogobojaznosti je knjiga “Ihjau ulumiddin” prepuna a za koje se ne može reći da se to omaklo Gazaliju i da je to lapsus, ovakve izjave i tumačenja negira i ne prihvata običan musliman koji nema šerijatskog znanja a kamoli neko drugi, pa kako onda da ih navodi i potvrđuje neko ko je nazvan (lažno) hudždžetul-islam (dokaz islama)?

Mišljenja nekih učenjaka o knjizi “Ihjau”:

Kaže Ebul-Feredž ibnul-Dževzi (Telbisu Iblis, 1/49): “Ebu Hamid je napisao “El-Ihja” pa ga je napunio batil hadisima a nije znao da su batil (ništavni-slabi ili izmišljeni), govorio je o kešfu (otkrovenju) i izašao je iz kanuna fikha (zakona razuma), …”.

Kaže šejhul-islam Ibn Tejmije (Der'u tearudil-akli ven-nakli, 6/210): “Knjiga “El-Ihja” u njoj ima mnogo korisnih stvari, međutim u njoj je i materijala za osudu,jer u njoj je pokvareni govor filozofa o tevhidu, vjerovjesništvu i drugom svijetu. Kada bi (Gazali) spominjao sufijska naukovanja bio je poput nekog ko uzme neprijatelja muslimana i obuče mu odjeću muslimana.

Imami (učenjaci) vjere su prigovorili Ebu Hamidu na ovo što je u njegovim knjigama.

Kažu (učenjaci): Učinila ga je bolesnim “Eš-Šifa’ (Liječenje)”, tj, knjiga “Eš-Šifa” od Ibn Sine o filozofiji…”.

Poznati muhaddis Ibn Es-Salah je žestoko kritikovao Gazalija a za njegove knjige rekao da u sebi sadrže praznovjerja, laži i krivotvorene hadise (Gajetul-emani, 2/368).

O njemu kaže Kadi ‘Ijad: “Ebu Hamid, autor odvratnih vijesti i strašnih knjiga… zbog njega se poružnjala slika o Ummetu” (Gajetul-emani, 2/370).

Abullalif ibn Abdurrahman (praunuk Muhammeda ibn Abdulvehaba) piše šta je rekao jednom čovjeku kada je čuo da on i ostale obične muslimanske mase čitaju Gazalijev “Ihja”: “Reako sam mu da u “Ihja” ima iskrivljenih stavova, zabludjelih tumačenja i sličnog što u sebi krije skrivenu bolest … Učenjaci su upozorili na čitanje te knjige … Čak su učenjaci Magriba (Maroka i Endelusa) koji su poznati po Sunnetu izdali fetvu da se knjiga (“Ihja”) spali, mnogi od njih su je nazvali “Imatetu ulumulddina (Umrtvljavanje vjerskih znanosti)” i čvrsto tvrdili da je u mnogim njenim poglavljima čisto licemjerstvo (zendeka) od čijeg autora se neće primiti niti farz niti nafila”(Gajetul-emani, 2/369).

Posjedovanje i čitanje knjige “Ihjau ‘ulumuddin”

Kaže jedan od savremenih hadiskih učenjaka Abdulkerim El-Hudajr, član Vijeća visokorangiranih učenjaka i Stalne komisije za fetve u Saudiji, u tekstu koji se nalazi na njegovoj stranici (http://www.khudheir.com/), govoreći o knjizi “El-Ihja” od Gazalija: “On je čovjek poznat po njegovim akidetskim greškama, on je bio na akidi koja je oprečna akidi na kojoj je bio selef ovog Ummeta u mnogim akidetskim poglavljima.

Kod njega se nalazi tesavvuf (sufizam) pomiješan sa filozofijom. On je sporan u mnogim pitanjima, od njega se uzima sa velikim oprezom. Njegovo poznavanje hadisa je veoma slabo. U knjizi (“El-Ihja”) je naveo mnogo izmišljenih i veoma slabih hadisa. Knjiga (“El-Ihja”) ima korisnih stvari za osposobljenog talibu ilma (onog ko traži znanje) koji je u stanju da dokuči ove (sporne) stvari. Međutim, i pored toga i osposobljeni talibu ilm treba sa oprezom da čita ovu knjigu. A što se tiče ostalih ljudi oni je ne trebaju čitati”.

Ovaj precizni stav prema čitanju Gazalijevog “El-Ihja”, a Allah zna najbolje, je najbliži i najispravniji stav po ovom pitanju. Znači, obični muslimani koji se ne mogu ubrojati u osposobljene talibe ilma, pod kojima se misli na šerijatski učene ljude koji su na akidi selefa i dobro je poznaju, ne trebaju da posjeduju niti da se upuštaju u čitanje knjige “El-Ihja” zbog gore spomenutih stvari.

Prema tome, knjiga “El-Ihja” je veoma sporna, čak do te mjere da su učenjaci Magriba (Maroka i Endelusa) početkom šestog stoljeća izdali fetvu da se ona spali. Musliman koji nije osposobljeni talibu ilm ne treba je posjedovati niti čitati, a toliko je drugih ispravnijih knjiga koje su dovoljne muslimanima da utole njihovu potrebu za proširenjem znanja.

Ti nađi načina da se riješiš knjige koju si kupio i posavjetuj svakog drugog da je ne kupuje. Ve billahi tevfik.

Preuzeto sa zvanične stranice dr.Zijad Ljakić ( zijad-ljakic.com )

Alejkumusselam!

Pisanje zapisa koji imaju svoj orijentalni karakter i porijeklo, kao i pravljenje talismana i amuleta se ubrajaju u najstarija i najrasprostranjenija praznovjera među ljudima. Talismani, zapisi i amuleti se na žalost primjenjuju na svim mogućim poljima ljudskog života.

Počevsi od njegovih osnovnih elemenata – rađanja i umiranja, siromaštva i bogatstva, zdravlja i bolesti, života udvoje i usamljenosti pa sve do različitih najsitnijih detalja neke konkretne situacije kao što je obaranje povišene temperature, zaštita od ujeda zmije ili škorpiona, pronalaska kakvog izgubljenog predmeta, polaganja predstojećeg ispita na fakultetu, sigurnog putovanja i upravljanja automobilom, uspješnog početka ili završetka izgradnje kuće; uspješnog ishoda nekog poslovnog projekta i dogovora – u svemu spomenutom se primjenjuju amuleti i talismani kako bi navodno donijeli sreću ili otklonili nesreću.

Pošto je učenje rukje uveliko vezano za pisanje zapisa jer sa obje stvari se želi otkloniti određeni musibet i nevolja sa neke osobe (sihr, urok i slično) na samom početku ćemo ukratko nešto reći o propisanom učenju rukje.

Nema razilaženja među islamskim učenjacima da je dozvoljeno liječenje sihra, džinskog djelovanja i uroka šerijatskom rukjom, tj. učenjem Kur'ana, dova i zikrova čije značenje je poznato i koje u sebi ne sadrže širk pod šartom uvjerenja da je rukja sebeb i razlog liječenja koja nema uticaja sama po sebi nego sa Allahovom odredbom i voljom.

Dokaz za ovo je ono što prenosi Muslim u svom Sahihu od Avf ibn Malika, radijallahu anhu, da je rekao: “Učili smo rukju u džahilijetu pa smo rekli: Allahov Poslaniče sa kojim rukjama da liječimo, pa je odgovorio: “Dajte mi da čujem vaše rukje, nema smetnje u rukji sve dok u njoj nema širka”.

Takođe, dokaz za ovo su riječi Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem: “Ko od vas može da koristi svome bratu (učenjem rukje) neka mu koristi”, što bilježi Muslim u svom Sahihu. A u hadisu mutefekun alejhi je rekao: “Nema rukje osim u za urok i ujed škorpiona”, tj. nema korisnije i djelotvornije rukje od one koja se čini za ove dvije stvari. Takođe, Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je učio rukju drugima i sebi.

A što se tiče zapisa, talismana i amuleta, oni se dijele na dvije vrste.

Prva vrsta su zapisi, talismani i amuleti na kojima nije zapisano ništa iz Kur'ana, Allahovih lijepih imena i svojstava, a po nekim učenjacima niti nešto od vjerodostojnih dova prenešenih od Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem. Nego se na tim zapisima pišu imena džina, crtaju nekakve geometrijske figure, pravilne ili nepravilne, ili kur'anski ajeti ali koji su napisani natraške i naopako, ili nije ništa zapisano na njima nego su to predmeti manje ili više dragocjeni, neobični i rijetki u obliku figura, narukvica, lančića i slično.

Zajednička osobina svih ovih talismana, zapisa, hamajlija i amuleta je da se ima uvjerenja od strane onih koji ih nose da otklanjaju zlo i da pribavljaju korist. Nema razilaženja među učenjacima ovog Ummeta da su ovi zapisi, talismani i amuleti zabranjeni i da predstavljaju širk. (El-Mevsuatu el-fikhijje) Nošenje hamajlija, talismana, amuleta i zapisa predstavlja u osnovi mali širk koji ne izvodi iz vjere, a to je u slučaju kada onaj koji ih nosi ima ubjeđenje da je Uzvišeni Allah učinio ove stvari sebebom pribavljanja dobra i otklanjanja zla.

A ako osoba koja nosi hamajlije ima ubjeđenje da one same po sebi pribavljaju dobro i otklanjaju zlo to pretstavlja veliki širk koji izvodi iz vjere.

Od dokaza koji ukazuju na zabranu vješanja i nošenja zapisa i hamajlija su sljedeći:

Prvi: hadis kojeg prenosi Imran ibn Husajn, radijallahu anhuma, da je Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, vidio na ruci nekog čovjeka narukvicu od bakra, pa ga je upitao šta je to, a on mu je odgovorio da to nosi da ga štiti od slabosti. A onda mu je reka Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem: “Skini je jer ti ona neće povećati osim slabost, jer ako bi ti sa njom umro ne bi se spasio nikada”. Ovaj hadis bilježe Ahmed, Ibn Madže, Ibn Hibban i Hakim. Vjerodostojnim ga ocjenjuje Ibn Hibban i Hakim, a slabim Albani i Šuajb Arnaut zbog ravije Mubarek ibn Fudale koji je mudelis i zbog prekida u lancu hadisa.

Drugi: hadis kojeg prenosi Ukbe ibn Amir, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Ko se veže za hamajliju (tj. oslanja se na nju u pribavljanju koristi i otklanjanju štete) Allah mu to neće upotpuniti (ostvariti), a ko se veže za amulet (morski kamen) Allah mu neće dati u tome hajra”. A u rivajetu: “Ko se veže za hamajliju učinio je širk”. Ovaj hadis bilježi Ahmed i Hakim a vjerodostojnim ga ocjenjuju Hakim i Zehebi a dobrim El-Munziri, dok Ibn Hadžer kaže da su njegove ravije pouzdane.

Treći: hadis mutefekun alejhi od Ebu Bešira u kojem je došlo da je on, radijallahu anhu, bio na putovanju sa Poslanikom, sallallahu alejhi ve sellem, pa je poslao izaslanika i naredio mu da ne ostavi na vratu ni jedne deve hamajliju (u vidu ogrlice koja štiti od uroka) a da je ne prekine i raskine.

Četvrti: hadis od Ibn Mes'uda, radijallahu anhu, gdje kaže da je čuo Allahovog Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, da je rekao: “Zaista su rukje (u kojima ima širka), uročnice (za djecu) i tivele (stvar koju nosi muž ili žena sa ubjeđenjem da ona povećava ljubav jednog prema drugom) širk”. Ovaj hadis bilježe Ebu Davud, Ahmed i Hakim, a vjerodostojnim ga ocjenjuju Hakim, Zehebi, Ibn Hibban, Albani i Šuajb Arnaut.

Peti: hadis od Abdullah ibn ‘Ukejma, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Ko se veže za nešto bude njemu prepušten”. Hadis bilježi Tirmizi, Ahmed i Hakim a dobrim ga ocjenjuju šejh Albani i Šuajb Arnaut na osnovu drugih rivajete jer Abdullah ibn ‘Ukejm nije sreo Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem.

Druga vrsta zapisa su oni na kojima se napiše nešto iz Kur'ana ili dozvoljenih dova. Oko dozvole ove vrste zapisa i hamajlija učenjaci imaju podijeljeno mišljenje.

Prvo mišljenje: dozvola pravljenja i vješanja ovakvih zapisa i hamajlija. Ovaj stav zastupa grupa ashaba i tabi'ina kako to prenose imam Kurtubi u svom tefsiru i imam Nevevi u knjizi El-Medžmu'u. Od ashaba kojima se pripisuje ovaj stav su Aiša i Abdullah ibn Amr ibn El-‘As radijallahu anhuma, a od tabi'ina: Se'id ibn Musejjib, Ed-Dahhak, Ebu Dž'afer Muhammed ibn Alijj i Ibn Sirin.

A od učenjaka poslije njih: Bejheki, Kurtubi, Nevevi, Ibn Hadžer i Nuruddin ibn Abdulhadi Es-sindi. U knjizi El-Mevsuatu el-fikhijje el-kuvejtijje ovaj stav se takođe pripisuje hanefijskom, malikijskom i šafijskom mezhebu, kao i stav imama Ahmeda u jednom rivajetu od njega.

Oni argumentiraju svoj stav konstatacijom da traženje lijeka u pisanju i vješanju Kur'ana ne predstavlja širk zabranjen u hadisima o rukji a hadise u kojima se naziva vješanje hamajlija i zapisa širkom tumače da se to odnosi na zapise mimo Kur'ana, tj. one u kojima ima širka.

Drugo mišljenje: zabrana pisanja i vješanja ove vrste zapisa i hamajlija. Ovaj stav zastupa velika skupina ashaba: Huzejfe, Ukbe ibn Amir, Ibn Hakim, Abdullah ibn Mes'ud i Abdullah ibn Abbas, radijallahu anhum.

Takođe, na ovome je velika skupina tabi'ina i učenjaka selefa, a zatim Ibnul-Kajjim, Ibn Tejmije i Muhammed ibnul-Abdulvehhab.

Od savremenih učenjaka na ovom stvau je Stalna komisija za fetve u Saudiji, Bin Baz, Usejmin, Salih El-Fevzan i mnogi drugi učenjaci.

Oni argumentiraju svoj stav sa tri poznata dokaza:

Prvo – opća zabrana pravljenja i vješanja zapisa koja je došla u mnogo vjerodostojnih hadisa a da sa druge strane nema šerijatskog teksta koji izdvaja zapisa i hamajlije od Kur'ana iz ove zabrane.

Od tih vjerodostojnih hadisa su: “Zaista su rukje (u kojima ima širka), uročnice (za djecu) i tivele (stvar koju nosi muž ili žena sa ubjeđenjem da ona povećava ljubav jednog prema drugom) širk”, “Ko se veže za hamajliju (tj. oslanja se na nju u pribavljanju koristi i otklanjanju štete) Allah mu to neće upotpuniti (ostvariti), a ko se veže za amulet (morski kamen) Allah mu neće dati u tome hajra”, a u rivajetu: “Ko se veže za hamajliju učinio je širk” i “Ko se veže za nešto bude njemu prepušten”.

Drugo: zabrana zapisa je opravdana time što se tako zatvaraju putevi koji vode u ono na čemu su svi složni da je haram, a to su zapisi u kojima ima širka.

Treće: oni koji nose zapise i hamajlije na kojima je napisan Kur'an ulaze u klozete, kupatila i slična mjesta pri čemu izlažu ono što je napisano od Kur'ana poniženju i omalovažavanju a što je zabranjeno.

Nakon izlaganja ovog pitanja, mišljenja učenjaka i njihovih argumenata ne bi trebalo biti sumnje u ispravnost drugog mišljenja učenjaka koji zabranjuju zapise i hamajlije od ajeta iz Kur'ana zbog jasnih i nedvosmislenihargumenata prenešenih u vjerodostojnim hadisima.

Korist poznavanja razilaženja učenjaka oko pisanja i nošenja zapisa i hamajlija sa ajetima iz Kur'ana se sastoji, između ostalog, u sljedećem:

– Što nije ispravno tekfiriti i smatrati sihirbazom onog ko piše zapise sa ajetima iz Kur'ana.

– Klanjanje namaza za onima koji prave zapise sa ajetima iz Kur'ana je ispravno, iako je bolje i sigurnije klanjati za onima koji se time ne bave.

– Oni koji nose zapise i hamajlije sa ajetima iz Kur'ana sa uvjerenjem da je Allah, dželle še'nuhu, taj koji otklanja zlo i koristi ljudima a da je takav zapis samo sebeb tome, oni ovim djelom ne čine ni veliki ni mali širk, iako je po ispravnom mišljenju učenjaka haram to što čine.

– Ne treba žuriti sa donošenjem propisa nad onima koji pišu zapise sa ajetima iz Kur'ana sve dok se ne utvrdi koju vrstu zapisa prave, pa tek onda kada se utvrdi da prave zapise sa ajetima treba ih na lijep način upozoriti i odvratiti od tog djela.

– Činjenica da je pitanje pravljenja zapisa od ajeta iz Kur'ana mes'ela oko koje učenjaci imaju podijeljeno mišljenje i to čak od ashaba nije argument i dokaz za dozvolu bavljenja time, nego je ibret u šerijatskim tekstovima u kojima je došla uopćena zabrana pravljenja zapisa pri čemu je nazvana širkom (velikim i malim). Ve billahi tevfik.

Preuzeto sa zvanične stranice dr.Zijad Ljakić ( zijad-ljakic.com )

Vi ste postavili važno pitanje! Treba znati da veliku nagradu zaslužuje čovjek koji ispravno uči veličanstveni Kur’an, Božiju knjigu. Abdullah b. Mesud, radijallahu anhu, kazuje da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, jednom prilikom rekao: “Ko prouči harf iz Allahove knjige, imat će zbog toga upisano dobro djelo, a za dobro djelo Allah će dati deseterostruku nagradu. Ne kažem da je Elif-Lam-Mim jedno slovo. Naprotiv, to su tri slova: elif je slovo, lam je slovo i mim je slovo”(Et-Tirmizi, El-Bejheki i neki drugi muhadisi. Šejh El-Albani ocijenio je ovaj hadis vjerodostojnim). Ovaj je hadis dovoljan kao poticaj da se časni Kur’an redovno čita.

Potrebno je poznavati ishodište harfova, te ih pravilno izgovarati učeći Kur’an, na dnevnim i noćnim namazima, bez razlike. Kad je posrijedi učenje u namazu (prvenstveno se misli na učenje El-Fatihe, jer je njezino učenje rukn, sastavni dio namaza), islamski su učenjaci kazali da griješenje uslijed kojeg se mijenja značenje – utječe na ispravnost namaza. Naprimjer, kad bi imam, umjesto da prouči: “Ijjake na‘budu ve ijjake neste‘in”, proučio: “Ijake na‘budu ve ijake neste‘in”, bez tešdida na harfu “ja”, njegov bi namaz bio u pitanju, kao i namaz onih koji pristaju za njime, jer ovako proučen, ajet znači: zrake Tvog sunca obožavamo i od zraka Tvog sunca pomoć tražimo! Imam El-Kurtubi, rahimehullah, u tefsiru “El-Džamiu li ahkamil-kur’an” kaže: “…jednom riječju, izostavljanje tešdida u riječi ‘ijjake’ drastično mijenja značenje. Prema stavu imama Šafija i još nekih učenjaka, nije ispravan namaz onog čovjeka koji riječ ‘ijjake’ izgovori bez tešdida, to jest, ne naglašavajući slovo ‘ja’, pa izgovori: ‘Ijake na‘budu…’ Neki učenjaci vele: ‘Ako čovjek ovaj ajet namjerno prouči na pogrešan način, bojati se da je počinio širk, jer ajet, proučen na ovaj način, znači: zrake Tvog sunca obožavamo i od zraka Tvog sunca pomoć tražimo!’ Allah nas sačuvao!”

Islamski autoriteti, rahimehumullah, nemaju istovjetan stav o pitanju je li učenje po tedžvidu uvjet ispravnosti namaza. Preteže stav onih učenjaka da je ispravan namaz čovjeka koji ne primjenjuje tedžvidska pravila, kao, naprimjer, idgam, dužine, iklab, hems, i tako dalje. To je stav šejhul-islama Ibn Tejmijje, rahimehullah.

Oko značenja hadisa koji ste naveli: “Imami će vam klanjati, pa ako budu ispravno klanjali, korist je i vama i njima, a ako budu pogriješili, vama je korist, a njima šteta” postoji razilaženje među islamskim učenjacima. Neki kažu da hadis znači: ako budu klanjali pravovremeno, korist je i vama i njima, a ako budu klanjali poslije isteka namaskog vremena, vama je korist – klanjat ćete kod kuće, navrijeme i s njima u džamiji, a njima je šteta. Ovo je tumačenje preferirao Ibn Bettal, rahimehullah, pozivajući se na dobar hadis koji su zabilježili En-Nesai i neki drugi muhadisi, a u kojem stoji da je Resulullah, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Možda će u vaše vrijeme neki ljudi obavljati namaz poslije isteka namaskog vremena. Ako to doživite, vi klanjajte kod kuće, u namaskom vremenu, a zatim klanjajte s njima, i neka vam taj, potonji, namaz bude nafila.” Postoje i neka druga tumačenja. Značenje ovog hadisa ni u kojem slučaju ne može se protegnuti na one imame koji griješe prilikom učenja El-Fatihe u toj mjeri da se mijenja značenje Božijih riječi. A Allah najbolje zna.

Odgovorio: Abdurrahman Kuduzović

Preuzeto sa stranice minber.ba