Islamski učenjaci jednoglasni su u mišljenju da smijanje izvan namaza ne kvari abdest, kao što su jednoglasni u mišljenju da smijanje u namazu kvari namaz.

Međutim, kada je riječ o tome da li smijanje u namazu kvari abdest, nemaju jednoglasan stav. Neki islamski pravnici smatraju da smijanje u namazu kvari abdest, između ostalih, sljedeći: Hasan Basri, Ibrahim Nehai, Sufjan Sevri i učenjaci hanefijske pravne škole. Nekoliko ashaba prenosi da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, onome ko se grohotom nasmije u namazu naređivao da ponovo uzme abdest i ponovi namaz. Predanje u tom smislu prenose: Ebu Hurejre, Ibn Omer, Enes, Imran b. Husajn, Džabir i Ebu Musa Ešari. Navodi se i nekoliko mursel-predanja od Ibrahima, Zuhrija, Mabeda i Ebul-Alije.

Međutim, veliki hadiski eksperti ta predanja nisu smatrali autentičnim. Naime, spomenute verzije uglavnom se vraćaju na hadis Ebul-Alije, on od Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, kao mursel-predanje, a takvo predanje nije prihvatljivo u hadiskoj nauci. Većina islamskih učenjaka smatra da smijanje u namazu kvari samo namaz, ali ne kvari abdest. Ovo je stav učenjaka malikijske, šafijske i hanbelijske pravne škole, Ishaka, Ebu Sevra, Mekhula, Evzaija i nekih drugih. Ovi islamski autoriteti povode se za sljedećom izjavom Džabira b. Abdullaha: “Ko se nasmije u namazu neka ponovi namaz, ali ne i abdest.” Slično su izjavili: Ebu Musa Ešari, Ibn Mes'ud, Ibn Sirin, Ata, Zuhri, sedmerica pravnika: Seid b. Musejjib, Kasim b. Muhammed b. Ebu Bekr, Urva b. Zubejr, Ebu Bekr b. Abdurrahman, Haridža b. Zejd b. Sabit, Ubejdullah b. Abdullah b. Utba i Sulejman b. Jesar. Dokaz više za našu tvrdnju jeste to da su islamski učenjaci jednoglasni u mišljenju da govor u namazu i potvora ne kvari abdest, pa kako će ga onda pokvariti smijeh! A Allah najbolje zna.

Odgovorio: Dr. Safet Kuduzović

Kada je riječ o potiranju po čarapama, islamski učenjaci nemaju jedinstveno mišljenje u vezi s tim pitanjem. U jednom hadisu navodi se da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, potrao po čarapama. Mugira b. Šu‘ba kazuje: “Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, abdestio se, pa je potrao po svojim čarapama i nanulama.” Međutim, dokazivati ovim hadisom legitimnost potiranja po čarapama upitno je, budući da su velikani hadiskih znanosti prigovorili njegovoj autentičnosti, smatrajući ga iznimnim. Najjači argument o potiranju po čarapama tiče se prakse ashaba, budući da je skupina njih potirala po čarapama. Imam Ahmed tvrdi da je sedam ili osam ashaba potiralo po čarapama. Ishak b. Rahavejh kaže da je potiranje po čarapama bio sunnet ashaba, tabiina i generacija poslije njih. Ibn Munzir kaže: “Potiranje po čarapama prenosi se od deveterice ashaba: Alije b. Ebu Taliba, Ammara b. Jasira, Ebu Mesuda el-Ensarija, Enesa b. Malika, Ibn Omera, Beraa b. Aziba, Bilala, Ebu Umame i Sehla b. Sa‘da.” Šejhul-islam Ibn Kajjim, pored ove deveterice, spominje još četvericu ashaba od kojih se prenosi potiranje po čarapama. Ibn Hazm tvrdi: “Nije poznato da je iko od ashaba kazao suprotno ovome.” Potiranje po čarapama također se prenosi od: Omera b. Hattaba, Sa‘da b. Ebu Vekkasa, Ukbe b. Amira, Seida b. Musejjiba, Hasana el-Basrija, A‘meša, Ataa, Ibn Mubareka, Sufjana es-Sevrija, Ishaka, Ed-Dahhaka, Seida b. Džubejra i drugih i ovo je stav učenjaka hanbelijske , zahirijske i nekih učenjaka šafijske pravne škole, te Ebu Jusufa i Muhammeda od hanefijskih učenjaka . U djelima hanefijskog fikha navodi se da je imam Ebu Hanifa u zadnjim danima svoga života promijenio mišljenje i dozvolio potiranje po čarapama.

Vidimo da je olakšica potiranja po čarapama bila poznata u vrijeme odabranih generacija i nije poznato da je neko od ashaba negirao ovaj propis, što je dovoljno jak dokaz učenjacima koji dozvoljavaju potiranje po čarapama. A Allah najbolje zna!

Odgovorio: Dr. Safet Kuduzović