Da li je zabranjeno obavještavanje o smrti na paganski način?

Kada je umro jedan Huzejfm, radijallahu anhu, ukućan, Huzejfa je rekao: “Nemojte nikoga obavještavati o njegovoj smrti, bojim se da to ne potpadne pod naricanje, koje je Resulullah, sallallahu alejhi ve sellem, zabranio; a lično sam čuo kada je to Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, zabranio.”

Propisi u vezi s poglavljem
Prvo, zabranjeno je ono obavještavanje o smrti koje liči na pagansko: plakanje ispred kuće, na pijacama, minberima . . . Također je zabranjeno obavještavanje o smrti putem časopisa, novina i radija, što većina ljudi u ovom vremenu čini iz nadmetanja i hvalisanja. Imam EtTirmizi zapisao je: “Neki učenjaci smatraju da je na'j pokuđen, a to je oglašavanje smrti među ljudima, da bi oni prisustvovali dženazi umrlog. Neki učenjaci izuzeti su obavještavanje braće i rođaka umrlog. Prenesene su sljedeće Ibrahimove riječi: ‘Nije problem ako čovjek obavijesti rođake umrlog o njegovoj smrti.”‘ Nakon što je naveo izjave nekih učenjaka iz prve generacije i mišljenja nekih učenjaka koji prave razliku između pokuđenog i dopuštenog na'ja, Ibn Hadžer zapisao je sljedeće: ” … ovo možemo sažeti na sljedeći način: puko obavještavanje o smrti nije pokuđeno, ali ako se u tome pređu granice, pokuđeno je.”
Drugo, šejh El-Albani rekao je: “Dopušteno je obavijestiti o smrti pod uvjetom da to ne liči na paganske oglašavanje smrti. Oglašavanje smrti obaveza je ako čovjeku nema ko pomoći u kupanju umrlog, umotavanju u kefine i klanjanju dženaza-namaza. O tome se govori u sljedeća dva hadisa. El-Buhari, Muslim i neki drugi muhadisi zabilježili su da je Ehu Hurejra, radijallahu anhu, prenio da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, odmah nakon En-Nedžašijeve smrti ashabe obavijestio o tome, izašao na musalu, poredao ashabe u safove i klanjao mu dženaza-namaz, donoseći četiri tekbira. El-Buhari je zabilježio da je Enes, radijallahu anhu, govorio: ‘Resulullah, sallallahu ale j hi ve sellem, rekao je: Bajrak je preuzeo Zejd, pa je poginuo, zatim ga je preuzeo Džafir, pa je poginuo, potom ga je preuzeo Abdullah b. Revvaha, pa je i on poginuo ‘, a, govoreći to, iz očiju su mu kapale suze, pa je dodao: ‘. ..Tada je bajrak samovolJno preuzeo Halid b. el-Velid i ostvario pobjedu. ” Na osnovu ovog predanja imam El-Buhari naslovio j e poglavlje: Čovjek lično može obavijestiti porodicu umrlog o smrti njihovog ukućana.”
“Imam El-Buhari ovim je naslovom htio reći da obavještavanje o smrti nije zabranjeno generalno, zabranjeno je samo ono koje liči na paganski na'j: slanje izvjestitelja o nečijoj smrti pred vrata i po pijacama”, zapaža Ibn Hadžer.
Iako načelno prihvatamo gornj u konstataciju, kažemo da je objektivnije da objavljivanje nečije smrti s minbera, popraćeno podizanjem glasa i plačem, potpada pod zabranjen na'j (to smo i konstatirali u prethodnom pasusu). U nekim slučajevima objavljivanje smrti poprate i stvari koje su same po sebi zabranjene: uzimanje nadoknade za to, iskazivanje hvale umrlom i isticanje osobina koje, znaju svi, nisu bile pri njemu. U arapskom se svijetu objavljuje ovako: “Dženaza-namaz slavnom i dobrom čovjeku, nasljedniku ispravnih prethodnika!”
Imam Eš-Ševkani zapisao j e sljedeće: ” . . . dakle, zaključujemo da se objavljivanje nečije smrti radi kupanja umrlog, njegovog umotavanja u kefine, klanjanja dženaza-namaza, nošenja i ukopavanja umrlog izuzima iz zabrane. A da je onoga bez koga se te stvari ne mogu poduzeti dopušteno izvijestiti o smrti – stvar je o kojoj postoji konsezus od Poslanikovog, sallallahu alejhi ve sellem, vremena i kasnijih generacija, i sve ono čime se prekorači ta granica zabranjeno je.”

___________

Iz knjige “Enciklopedija Zabrana u Islamu 2. dio”
Naslov originala: “Mewsua'tul-menahiš-šeri'jjeti fi sahihis-sunnetin-nebevijjeti ”

Autor: Selim el-Hilali

Preuzmite pdf knjigu na ovom linku:
https://pitajucene.com/wp-content/uploads/2019/09/Enciklopedija-zabrana-u-islamu-2.pdf