KLANJANJE MUŠKARCA SA VEZANOM KOSOM

Alejkumusselam.

Bilježe Buharija i Muslim u svojim Sahihima od Abdullaha ibn Abbasa, radijallahu anhuma, da je on rekao: “Vjerovjesniku, sallallahu alejhi ve sellem, je bilo naređeno da čini sedždu na sedam dijelova tijela i da ne skuplja kosu niti odjeću, na čelo, dvije šake, dva koljena i dva stopala”. U više rivajeta istog hadisa u Muslimovom Sahihu je došlo: “A zabranjeno mu je da skuplja svoju kosu i svoju odjeću” i “Naređeno mi je da činim sedždu na sedam kostiju i da ne skupljam odjeću niti kosu”.

Takođe, bilježi Muslim u svom Sahihu od Kurejba, oslobođenog roba Ibn Abbasa, radijallahu anhuma, da je Abdullah ibn Abbas vidi Abdullaha ibn El-Harisa, radijallahu anhum, da je klanjao a kosa mu je bila zavezana u pletenicu, pa je ustao i odvezao mu pletenicu.

Nakon što je predao selam rekao mu je: “Što si to uradio sa mojom kosom?”, pa mu on reče da je čuo Allahovog Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, da je rekao: “Zaista je primjer ovoga poput primjera onoga koji klanja zavezanih ruku”.

Prenosi se od Ebu Rafi'e, radijallahu anhu, da je rekao: “Zabranio je Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, da čovjek klanja a da mu kosa bude zavezana u pletenicu”.

Prenose ga Ahmed, Ibn Madže i Taberani, a vjerodostojnim ga je ocijenio Šuajb Arnaut.

Prenosi se od Rafi'e, oslobođenog roba Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, da je vidio Hasana ibn Alijja, radijallahu anhuma, kako klanja a kosa mu zavezana u pletenicu, pa mu je odvezao pletenicu i rekao: “Zabranio je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, da čovjek klanja a kosa mu zavezana u pletenicu”.

Hadis bilježe Ebu Davud i Ibn Madže a vjerodostojnim ga ocjenjuje šejh Albani.

Iako vanjsko značenje hadisa ukazuje na zabranu vezivanja kose ili pravljenja pletenice i klanjanja u takvom stanju, ipak skoro svi učenjaci ovog Ummeta da je to samo mekruh, znači pokuđeno.

Zato kaže Ševkani u knjizi “Nejlul-evtar” (2/386): “Vanjsko značenje zabrane u hadisu poglavlja ukazuje da je haram (vezivanje kose i odjeće u namazu) i ne odstupa se od tog propisa osim radi nekog drugog argumenta (koji ukazuje da nije haram)”.

Ispravan stav, a Allah zna najbolje, da svi spomenuti hadisi ukazuju na pokuđenost vezivanja kose prilikom klanjanja. Ovu pokuđenost prenose i učenjaci hadisa i učenjaci fikha, kao da su složni na tome. A od dokaza sa kojim se može dokazivati da je pokuđeno a ne zabranjeno je to što su ovo pitanje tako razumjeli ashabi, a oni su bili najbliže Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem, i najbolje su razumjeli značenje tih riječi. Naime, prenosi učenjak Iraki da od ashaba koji su prezirali vezivanje kose u namazu su Omer ibn Hatab, Osman, Alijja, Huzejfe, Ibn Omer, Ebu Hurejre, Ibn Abbas i Ibn Mes'ud, radijallahu anhum, a ovo su fakihi i učenjaci ashaba.
Mudrost u ovom propisu je u tome što kosa čini sedždu zajedno sa onim koji čini sedždu i u tome se pokazuje poniznost kose u ibadetu. Ovo se prenosi od Abdullaha ibn Mes'uda, radijallahu anhu, u vjerodostojnom senedu kod Ibn Ebi Šejbe u “El-Musannefu”. Naime, nakon što je vidio čovjeka da klanja sa kosom zavezanom u pletenice rekao mu je: “Kada klanjaš nemoj svoju kosu vezivati u pletenice, jer tvoja kosa čini sedždu sa tobom i ti u svakoj dlaci imaš nagradu”, pa mu čovjek reče: “Ja se bojim da ne uprašim kosu”, a on mu dogovori: “Njeno prašenje je bolje za tebe”. Isto to se prenosi od Ibn Omera da je rekao čovjeku koji je klanjao sa kosom zavezanom u pletenicu: “Razveži kosu kako bi činila sedždu sa tobom”.

Kaže učenjak Iraki: “Ovaj propis se odnosi samo na muškarce mimo žena, jer je njihova kosa avret (stidno mjesto) koji je obaveza pokriti u namazu pa ako bi razvezale kosu mogućnost je da se raspusti čime bi bilo teško da je drži pokrivenom a time bi pokvarila namaz…”.

Prema tome, pokuđeno je onom muškarcu koji ima dugu kosu da prilikom klanjanja veže kosu, svejedno u pletenice ili bilo koji drugi način.
A vezivanje kose u pletenice od strane muškarca u toku namaza i van namaza učenjaci nisu povezivali sa oponašanjem žena, jer je za vrijeme Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, bila praksa da i muškarci vežu kosu u pletenice što se jasno razumije iz gore spomenutih hadisa, a ovo znači da vezivenje kose u pletenice nije svojstveno samo ženama. Ve billahi tevfik.

Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com